กาพย์ยานี ๑๑

ความเป็นมาของกาพย์ยานี ๑๑

       กาพย์ยานี ๑๑ เป็นกาพย์ที่มีเค้าเดิมมาจาก กาพย์พรหมคีติ จากคัมภีร์สารวิลาสินีและกาพย์ตรังคนทีหรือตรังควชิรวดี จากคัมภีร์กาพย์คันถะ เพราะเหตุว่ามีรูปแบบสัมผัสคล้ายคลึงกัน แต่มีผู้เชี่ยวชาญบางท่านได้ให้ความเห็นว่า กาพย์ยานี น่าจะเอาอย่างมาจาก อินทรวิเชียรฉันท์ ที่มีต้นบทขึ้นว่า “ ยานีธ...”  แต่มีท่านพระยาอุปกิตศิลปะสาร (นิ่ม กาญจนาชีวะ เปรียญธรรม) ท่านได้อธิบายไว้ว่า คำว่า กาพย์ยานี ๑๑ ได้เรียกตามอินทรวิเชียรฉันท์ ซึ่งมีตัวอย่างว่า “ ยานีธะ ภูตานิ สะมาคะตานิ ” 

กาพย์ยานี   มีชื่อเรียกหลายอย่าง  เช่น  กาพย์ยานี กาพย์ยานีลำนำ กาพย์ยานีลำนำ ๑๑ กาพย์ยานี ๑๑ เป็นต้น แต่ที่นิยมเรียกกัน คือ กาพย์ยานี ๑๑